Made in Austria: Manner

Tekst: Emely Nobis

Wat is een Manner Schnitte?

De Original Manner Neapolitaner Schnitte is het bekendste product van het Oostenrijkse conglomeraat Josef Manner & Comp AG, dat daarnaast tal van andere zoete lekkernijen (deels onder andere merknamen) op de markt brengt. Een Schnitte (sneetje) is opgebouwd uit vijf lagen flinterdunne wafels met daartussen vier lagen hazelnoot-cacaocrème, per tien stuks verpakt in zachtroze folie met blauwe letters, een afbeelding van de Weense Stephansdom en een rode draad om de verpakking mee open te trekken. Elke Schnitte (sneetje) meet exact 49x49x17 millimeter en weegt 7,5 gram.

Wie richtte het op?

Josef Manner, toen 25, opende in 1890 een chocoladewinkel op een steenworp afstand van de Stephansdom. Omdat zijn leveranciers niet de gewenste kwaliteit leverden, kocht hij nog in hetzelfde jaar een fabriekje om zijn eigen chocolade te produceren. Bovendien probeerde hij het luxeproduct voor een bredere groep toegankelijk te maken door chocolade te combineren met goedkopere grondstoffen. Zo ontstond ook het idee om Oblaten (ouwel, eetbaar papier) uit het Tsjechische Karlsbad te besmeren met chocolade- en hazelnootpasta. In 1898 zag de ‘Neapolitaner Schnitte No. 239’ het licht, zo genoemd vanwege de gebruikte hazelnoten uit de omgeving van Napels. In het begin werden Schnitten per stuk verkocht, want vrijwel niemand kon zich er meer dan één veroorloven. Toen het lukte om goedkoper te produceren, liet Josef ze per tien verpakken in een metalen doosje versierd met roze strik: het begin van die kleur als handelsmerk.

Wanneer kwam het succes?

Vrijwel meteen! Het bedrijf groeide zo explosief, dat Josef al in 1900 met een zakenpartner in zee ging: Johann Riedl. Onder beider leiding groeide het bedrijf aan het begin van de 20ste eeuw uit tot de belangrijkste zoetwarenfabrikant van de Oostenrijks-Hongaarse monarchie met op het hoogtepunt wel drieduizend medewerkers. Omdat het succes was begonnen in het winkeltje bij de Stephansdom, geloofde Josef heilig dat die kerk een beschermende hand over zijn onderneming had gelegd en liet hij een afbeelding ervan als ‘beschermd merk’ vastleggen. Manner is zelfs het enige commerciële merk dat dit logo mag voeren. Als dank betaalt het bedrijf daarom al ruim een kwarteeuw het salaris van een van de steenhouwers van de Stephansdom. Manner kende ook moeilijke tijden. Vooral tijdens de Tweede Wereldoorlog zakte de productie fors in, maar mede dankzij Amerikaanse soldaten die de Schnitten als souvenir mee naar huis namen, trok de export (nu 60 procent van de omzet) weer snel aan.

Waarom nu nog trendy?

Manner hecht aan traditie, maar weet ook de brug te slaan naar onze tijd. Zo wordt de Original Manner Neapolitaner Schnitte nu gepromoot als geschikt voor veganisten, terwijl het koekje dat altijd al was. Ook komen er geregeld trendy nieuwe producten op de markt, zoals een volkoren of glutenvrije Schnitte  of ‘Salty Caramel’. Daarnaast hecht Manner aan kwaliteit. Zo komen de hazelnoten nog steeds uit de omgeving van Napels en worden zowel de noten als de (duurzame) cacaobonen in eigen huis geroosterd en gemalen om zo meer invloed te hebben op de gewenste smaak. Constante kwaliteit is voor Manner zo belangrijk dat alle medewerkers zijn opgeleid als proever. In prikkelarme, verduisterde cabines controleren zij bij elke nieuwe partij of het smaakt zoals het hoort.

Waffeltransport © Frits Roest, FREN Media

Manner en Wenen horen bij elkaar. Toen de Weense fabriek  in 2017 te klein werd, besloot men niet te verhuizen maar ruimte te besparen door verticaal te gaan produceren. Daartoe werd het binnenhof van een van de twee huizenblokken waarin de firma is gevestigd  overdekt en ‘gevuld’ met zes etages die elk een eigen functie kregen. Alle vaste en vloeibare grondstoffen gaan via silo’s en leidingen naar de bovenste verdieping en worden daar tot verschillende crèmes en deegmassa’s geroerd. Een verdieping lager staan de gigantische ovens waarin de wafels worden gebakken (zo’n 27.000 per dag). Op de lagere verdiepingen worden de wafels achtereenvolgens met crèmes bestreken, in hapklare stukken gesneden, verpakt en tenslotte vanaf de begane grond de wereld ingestuurd.

Waar krijg je het?

Outlet Wilhelminenstrasse © Frits Roest, FREN Media

Waar niet? Vliegvelden, supermarkten (ook in Nederland) en flagshipstores in onder andere Wenen en Salzburg. In de Manner Shop naast de fabriek in Wenen (Wilhelminenstraße 6, bereikbaar met tramlijn 2 of bus 10A) vind je seizoenproducten en aanbiedingen (zoals breukwaar of partijen die door foutjes of in de verpakking niet de gewone winkels ingaan), maar ook merchandise als nostalgische koektrommels.

manner.com; josef.manner.com/shops (verkoopadressen).

Bekijk hier een filmpje over de productie van Manner Schnitten: