HÉT ONLINE TIJDSCHRIFT OVER OOSTENRIJK - WELKOM IN HET HART VAN EUROPA
Sonnentor
Biologische thee en kruiden
Tekst: Emely Nobis, Beeld: Sonnentor
Hoe een werkloze boerenzoon uit het Waldviertel (Neder-Oostenrijk) als biologisch pionier een hele regio in zijn enthousiasme meesleepte.
Wat is Sonnentor?
Een bedrijf dat kruiden van bioboeren in vijftig landen wereldwijd aan de man brengt. De verpakking is herkenbaar aan het logo met de lachende zon. Sonnentor werkt volgens het principe van de Gemeinwohl-economie, waarin alles draait om welzijn van mens en milieu en sociale verantwoordelijkheid. Een voorbeeld: het bedrijf betaalt boeren een vaste prijs die is losgekoppeld van fluctuaties in de markt. Aan het begin van elk jaar wordt afgesproken wat en hoeveel iedere boer produceert en hoeveel hij per kilo krijgt betaald. Die prijs blijft ook staan als de marktprijs bijvoorbeeld door een overvloedige oogst daalt. Zo krijgt de boer een gegarandeerd inkomen en dus bestaanszekerheid.
Wie richtte het op?
Johannes Gutmann
Johannes Gutmann, in 1965 geboren in Zwettl in het Waldviertel. Als jongste van vijf kinderen kon hij de boerderij van zijn ouders niet overnemen en dus ging hij in Wenen economie studeren. Al na twee weken kreeg plattelandsjongen Johannes zo’n heimwee dat hij spoorslags terugkeerde naar ‘zijn’ Waldviertel. Daar ging hij aan de slag als bierverkoper, reisleider en marketingman, maar toen hij na het zoveelste tijdelijke contract weer werkloos werd, besloot hij voor zichzelf te beginnen. Het was de tijd van melkplassen en vleesbergen. In kruiden – laat staan biologische – was nog niemand geïnteresseerd, maar juist daarom zag Johannes kansen. Hij bedacht een naam en een logo en ging op pad om bioboeren uit het Waldviertel over te halen hun kruiden via hem te verkopen. Drie boeren – oma Zach, de familie Bauer en Kurt Kainz – besloten het avontuur aan te gaan en op 1 augustus 1988 zag Sonnentor het levenslicht. Om naamsbekendheid te verwerven, trok Johannes jarenlang als eenmansonderneming van boerenmarkt naar boerenmarkt. Daar viel hij op door consequent rond te lopen in Lederhose, een buikbak vol producten en een rood rond brilletje op de neus.
Wanneer begon het te groeien?
Sonnentor Kräuterdorf
In 1992 was Sonnentor bekend genoeg om de expansie doelgericht ter hand te nemen. Johannes kocht een tamelijk vervallen boerderij in Spröglitz, vlak bij zijn geboortedorp. Daar zette hij een systeem op dat tot op de dag van vandaag nog werkt. Het gaat ongeveer zo: de boeren oogsten en drogen de kruiden zelf, bij Sonnentor worden ze gezuiverd, al dan niet tot poeder vermalen en dan (bij kruiden- en theemixen) in de juiste verhouding vermengd tot Kurkuma-Latte, Barbossa’s Caribische Keukenkruiden of Vastentijdthee, om maar enkele van inmiddels zevenhonderd producten te noemen. De afgewogen kruiden(mixen) gaan vervolgens weer terug naar de boeren om door hen verpakt te worden: werk dat hen door de winter helpt. Thee wordt handmatig verpakt in Tsjechië. Machinaal verpakken zou goedkoper zijn, maar dat past niet bij de Gemeinwohl-economie, waarin ook het creëren van arbeidsplaatsen een leidend principe is. Inmiddels werkt Gutmann samen met ruim tweehonderd bioboeren in Oostenrijk en Duitsland, waarvan velen pas dankzij (en met hulp van) zijn bedrijf op biologische landbouw zijn overgestapt. Sonnentor beheert ook landbouwgrond in Tsjechië, Roemenië en Albanië én werkt samen met bio-koffieboeren in Tanzania en Nicaragua. Sonnentor heeft zo’n vierhonderd mensen in vaste dienst en de productie- en opslaghal is zo groot dat medewerkers zich per step verplaatsen. Johannes zelf woont met zijn gezin op een boerderij elders in het dorp, die hij langzaam renoveert. Ook als succesvol zakenman draagt hij nog steeds zijn Lederhose en rond rood brilletje.
Waarom permacultuur?
Sonnentor Frei-Hof
In 2016 pachtte Johannes de stilgelegde boerderij naast zijn bedrijf om er een experiment met permacultuur oftewel zelfvoorzienend leven te starten. Een klein team houdt hier op 4,5 hectare kleinvee (bijen, kippen) en verbouwt kruiden, bloemen, fruit en groentes: voor eigen gebruik en om te verkopen. Daarbij werken ze energie-efficiënt en zonder kunstmatige bemesting of dure landbouwmachines. Denk aan composthopen, opvang van regenwater voor bewatering en zelf vermeerderen van zaaigoed. Johannes wil zo aantonen dat kleine bioboeren ook zonder subsidie een fatsoenlijk inkomen kunnen verwerven, in de hoop dat kinderen van regionale boeren dan eerder geneigd zullen zijn het bedrijf van hun ouders voort te zetten.
Waar krijg je Sonnentor?
De grootste winkel in Spöglitz
In Nederland en België is vaak een (beperkt) assortiment te koop in biowinkels. Sonnentor heeft een webshop en zo’n vijfentwintig fysieke (franchise)winkels. De grootste (met café) staat op het bedrijfsterrein in Spöglitz. Daar – en in het eigen restaurant Leibspeis – kun je de producten dus proeven, bijvoorbeeld na een rondleiding of tijdens een van de familie-evenementen (zoals een voorjaarsfeest) die er regelmatig plaatsvinden. In supermarkten vind je Sonnentor niet. Die maken bioboeren het leven lastig door geen reële prijzen te willen betalen, vindt Johannes. Daar werkt hij dus niet aan mee.
https://www.oostenrijkmagazine.nl/cmsoostenrijk/wp-content/uploads/2018/05/zh-loa-vase-white-copyright-el-woods-b.jpg419800Oostenrijk Magazinehttps://www.oostenrijkmagazine.nl/cmsoostenrijk/wp-content/uploads/2020/07/Oostenrijk-Magazine-Online-Zwart.pngOostenrijk Magazine2018-05-24 15:04:582021-10-27 10:32:45Made in Austria: Wiener Silber Manufactur
https://www.oostenrijkmagazine.nl/cmsoostenrijk/wp-content/uploads/2018/01/STROH80.jpg419800Oostenrijk Magazinehttps://www.oostenrijkmagazine.nl/cmsoostenrijk/wp-content/uploads/2020/07/Oostenrijk-Magazine-Online-Zwart.pngOostenrijk Magazine2018-01-11 13:40:212021-03-07 09:38:23Made in Austria: Stroh Rum
Wij gebruiken cookies om onze website te verbeteren. Wij verwerken of bewaren geen individuele gebruiksgegevens. In het menu onder PRIVACY vindt u ons privacy statement.
We kunnen vragen om cookies op uw apparaat te plaatsen. We gebruiken cookies om ons te laten weten wanneer u onze websites bezoekt, hoe u met ons omgaat, om uw gebruikerservaring te verrijken en om uw relatie met onze website aan te passen.
Klik op de verschillende rubrieken voor meer informatie. U kunt ook enkele van uw voorkeuren wijzigen. Houd er rekening mee dat het blokkeren van sommige soorten cookies van invloed kan zijn op uw ervaring op onze websites en de services die we kunnen bieden.
Essentiële Website Cookies
Deze cookies zijn strikt noodzakelijk om u diensten aan te bieden die beschikbaar zijn via onze website en om sommige functies ervan te gebruiken.
Omdat deze cookies strikt noodzakelijk zijn om de website te leveren, heeft het weigeren ervan invloed op het functioneren van onze site. U kunt cookies altijd blokkeren of verwijderen door uw browserinstellingen te wijzigen en alle cookies op deze website geforceerd te blokkeren. Maar dit zal u altijd vragen om cookies te accepteren/weigeren wanneer u onze site opnieuw bezoekt.
We respecteren volledig als u cookies wilt weigeren, maar om te voorkomen dat we u telkens opnieuw vragen vriendelijk toe te staan om een cookie daarvoor op te slaan. U bent altijd vrij om u af te melden of voor andere cookies om een betere ervaring te krijgen. Als u cookies weigert, zullen we alle ingestelde cookies in ons domein verwijderen.
We bieden u een lijst met opgeslagen cookies op uw computer in ons domein, zodat u kunt controleren wat we hebben opgeslagen. Om veiligheidsredenen kunnen we geen cookies van andere domeinen tonen of wijzigen. U kunt deze controleren in de beveiligingsinstellingen van uw browser.
Google Analytics Cookies
Deze cookies verzamelen informatie die in geaggregeerde vorm wordt gebruikt om ons te helpen begrijpen hoe onze website wordt gebruikt of hoe effectief onze marketingcampagnes zijn, of om ons te helpen onze website en applicatie voor u aan te passen om uw ervaring te verbeteren.
Als u niet wilt dat wij uw bezoek aan onze site volgen, kunt u dit in uw browser hier uitschakelen:
Overige externe diensten
We gebruiken ook verschillende externe services zoals Google Webfonts, Google Maps en externe videoproviders. Aangezien deze providers persoonlijke gegevens zoals uw IP-adres kunnen verzamelen, kunt u ze hier blokkeren. Houd er rekening mee dat dit de functionaliteit en het uiterlijk van onze site aanzienlijk kan verminderen. Wijzigingen zijn pas effectief zodra u de pagina herlaadt
Google Webfont Instellingen:
Google Maps Instellingen:
Google reCaptcha instellingen:
Vimeo en Youtube video's insluiten:
Andere cookies
De volgende cookies zijn ook nodig - U kunt kiezen of u ze wilt toestaan:
Privacy Beleid
U kunt meer lezen over onze cookies en privacy-instellingen op onze Privacybeleid-pagina.