Bezienswaardigheden

24 museumtreinen

Salzburgerland

1. Schafbergbahn

De Schafbergbahn loopt van St. Wolfgang in het Salzkammergut (Opper-Oostenrijk) naar de 1.783 meter hoge Schafberg in het Salzburgerland. Het tochtje (alleen in de zomer) met de steilste stoom-tandradbaan van Oostenrijk, geopend in 1893, duurt circa 35 minuten. In die tijd wordt over een lengte van 5,85 km een hoogteverschil van 1190 meter overbrugd. salzburg-bahnen.at/schafbergbahn

2. Pinzgaubahn

Het traject van de Pinzgaubahn, in 1892 voor het eerst in gebruik genomen, traject loopt van Zell am See langs de Salzach in het Nationalpark Hohe Tauern naar Krimml (op loopafstand van de beroemde Krimml-waterval. De smalspoorbaan beschikt tegenwoordig over moderne lagevloervoertuigen, maar in de zomer zijn er ook wekelijkse nostalgieritjes met een historische stoomlocomotief. Onderweg kun je dan Kesselwurst eten, Kesselwurst – worstjes gegrild op de ketel van de stoomlocomotief! pinzgauerlokalbahn.at

3. Taurachbahn

Toen de spoorwegdienst van Mauterndorf naar Tamsweg in de Lungau in 1980 werd opgeheven, werd de lijn door liefhebbers gepacht en weer opgebouwd. Sinds 1988 rijdt de Taurachbahn vooral in de zomerweekenden over Oostenrijks hoogstgelegen smalspoortraject. taurachbahn.eu

Stiermarken

4. Murtalbahn

De Murtalbahn met stoomlocomotief rijdt in de zomermaanden over een traject van 65 kilometer direct langs de rivier de Mur tussen Murau (Stiermarken) en Tamsweg (Salzburgland). Er zijn ook twee kortere trajecten, van Murau naar Stadl an der Mur en retour en van Murau naar Unzmarkt en retour. Op alle ritten is er tussen heen- en terugreis genoeg tijd om de omgeving te verkennen. steiermarkbahn.at/reisen-freizeit/murtalbahn-dampfzug

5. Gleichenbergbahn

De Gleichenbergbahn rijdt sinds 1931 als een enkelsporige, geëlektrificeerde normaalspoorbaan van Feldbach naar Bad Gleichenberg in het zuidoostelijke thermale en vulkanische gebied van Stiermarken. Over een lengte van 21 km spoor je zomer en winter in historische rijtuigen met een snelheid van 30-40 km per uur door het glooiende heuvelland langs weiden, bossen, boomgaarden en wijngaarden met aansluitingen op talrijke fiets- en wandelpaden in het zuidoosten van de Steiermark. steiermarkbahn.at/reisen-freizeit/gleichenberger-bahn

6. Feistritztalbahn

Aan de stoomlocomotief van de Feistritztalbahn (Weiz – Anger – Birkfeld) zijn oude passagiersrijtuigen met houten banken bevestigd, die dateren uit de oprichtingsdagen van de spoorweg. Zonder haast doorkruis je Oost-Stiermarken. Door de gedurfde constructie van deze smalspoorlijn (talrijke bruggen, viaducten en tunnels) valt er onderweg veel te fotograferen. feistritztalbahn.at

7. Mariazellerbahn

De Mariazellerbahn verbindt St. Pölten in Neder-Oostenrijk met Mariazell in Stiermarken. Met de oude stoomlocomotief Mh. 6 uit 1908 leg je die 84 kilometer op z’n mooist af, maar dat kan alleen tussen mei en oktober en ook dan slechts één keer per maand op een zondag. De stoomlocomotief was op dit traject maar enkele jaren in gebruik. Al in 1911 werd de Mariazellerbahn geëlektrificeerd en tegenwoordig is het de enige elektrische smalspoorlijn in Oostenrijk. mariazellerbahn.at

8. Flascherlzug

De Flascherlzug: een smalspoor-stoomlocomotief die tussen eind april en eind oktober dagelijks tussen Stainz en Preding in het Schilcherland pendelt (11,4 km, circa 2 uur heen en terug), ontleent z’n naam aan de tijd dat wonderdokter Höllerhansl (1866-1935) in de regio praktijk had en veel patiënten hem per trein opzochten, met in hun bagage een flesje (Flascherl) urine dat hij gebruikte om hun gezondheidstoestand te beoordelen. flascherlzug.at

9. Erzbergbahn

Spoorwegliefhebbers kennen de Erzbergbahn uit de tijd dat deze onder de zwaarste omstandigheden het ertstransport verzorgde van de Stiermarker Erzberg naar de hoogovens in Vordernberg en Donawitz bij Leoben. De Erzbergbahn, in september 1891 geopend als tandradbaan en tot 1978 als zodanig geëxploiteerd met stoomlocomotieven, is de steilste normaalspoorweg in de Europese Unie. Tussen juli en oktober rijden tegenwoordig de blauwe railbussen van de serie 5081.500 van Vordernberg over de Präbichl naar Eisenerz, rond  en door de Erzberg over acht bakstenen viaducten en door vijf tunnels met stijgingspercentages tot 71 per duizend. erzbergbahn.at

Karinthië

10. Ferlacher Nostalgiebahn

De vereniging Nostalgiebahnen laat diverse nostalgische stoom-, diesel- en elektrische treinen rijden door de regio Rosental in Karinthië, met name tussen Weizelsdorf en Ferlach. Ook zijn er speciale themaritten, onder andere met Kerst en Pasen. In het museum HISTORAMA in Ferlach zijn tentoonstellingsstukken uit de meest uiteenlopende gebieden van techniek en vervoer te zien, zoals auto’s, motorfietsen, tramvoertuigen, spoorwegattributen, rijtuigen, brandweerauto’s en scheepvaartattributen. nostalgiebahn.at/eisenbahn

11. Gurktal-Museumsbahn

Op het 3 kilometer lange overgebleven deel van de Gurkthalbahn, tussen Treibach-Althofen en Pöckstein-Zwischenwässern, rijden nu op zon- en feestdagen in de zomermaanden stoom- en dieseltreinen. De Gurkthalbahn is de oudste museumspoorweg in Oostenrijk, met een spoorwijdte van 760 mm. De stoomlocomotief met het nummer 699.101 reedvroeger over de Vellachtalbahn, de in 1971 opgeheven smalspoorlijn van station Kühnsdorf naar Bad Eisenkappel. Ook de voormalige postwagon van de Vellachtalbahn is nu in gebruik op de Gurkthalbahn – voor vakantiepost vanaf een bijzonder adres. gurkthalbahn.at

Neder-Oostenrijk

12. Schneebergbahn

Weelderige weiden, geurige naaldbossen en een schitterend bergpanorama trekken in een rustig tempo voorbij op weg naar het hoogstgelegen station van Oostenrijk op de Schneeberg op 1.800 m boven de zeespiegel. Tijdens de 10 km lange tocht worden 1227 hoogtemeters overbrugd en rijdt je door twee tunnels. Op nostalgieritten in de zomer (zon- en feestdagen) worden de wagons getrokken door stoomlocomotieven uit 1896 of 1900. Eenmaal boven kun je wandelen en klimmen en is er zelfs een galerie. schneebergbahn.at

13. Waldviertelbahn

Al meer dan 115 jaar puffen en hijgen stoom- en diesellocomotieven tussen Gmünd, Groß Gerungs en Litschau door het “hoge noorden” van Neder-Oostenrijk. De twee trajecten van de Waldviertelbahn lopen door bossen en weiden, langs vijvers en imposante granietblokken. Mét spijswagon, gouden wagon en themaritten. Van begin mei tot eind november in bedrijf. waldviertelbahn.at

14. Wackelsteinexpress

In de zomermaanden voert met een historische dieseltreintje een paar keer per week over het smalspoor langs vijvers, bossen en imposante Keltische stenen van het glaskunstdorp Alt Nagelberg – met verschillende glasblazerijen die ook bezichtigd kunnen worden – naar de Heidenreichstein met z’n waterburcht en meerdere kaasmakerijen. In Alt Nagelberg kun je ‘overstappen’ op de Waldviertelbahn (traject Gmünd-Lischau). wackelsteinexpress.at

15. Ötscherland-Express

Met 27 kilometer is de ötscherland-Express het langste nostalgietraject van Oostenrijk. De historische wagons rijden vooral in de zomerweekenden en in de kersttijd tussen Kienberg-Gaming naar Lunz am See, waar een wandeling van een half uurtje naar het Lunzer meer voert. Voor vertrek is er de mogelijkheid om deel te nemen aan een rondleiding, waar je een overzicht krijgt van het rollend materieel van de museumspoorlijn en de geschiedenis van de lijn, en je rijtuighal, ketelhuis en werkplaats kunnen bezoeken. Onderweg rij je onder andere over enkele steile viaducten. lokalbahnen.at/bergstrecke

16. Höllentalbahn

De Höllentalbahn is een smalspoorbaan met elektrische aandrijving in het zuiden van Neder-Oostenrijk aan de voet van de Rax. De ongeveer 5 km lange lijn verbindt het zuidelijke spoorwegstation Payerbach-Reichenau met het dorp Hirschwang. Oorspronkelijk bekend als de “Lokalbahn Payerbach – Hirschwang” (L.B.P.-H.), is de spoorweg nu een museumspoorweg, van half juni tot half oktober elke zon- en feestdag in bedrijf. lokalbahnen.at/hoellentalbahn

17. Reblausexpress

Tussen de wijnstad Retz en de Thayastad Drosendorf voert een treinrit met de Reblaus Express door de wijngaarden, die zo kenmerkend zijn voor deze regio. De nostalgische wagons, getrokken door een dieselloc, rijden tussen 1 mei en 1 november op zaterdagen en zon- en feestdagen. Wie een plekje reserveert in de Heurigen-wagon kan behalve van het uitzicht ook genieten van regionale lekkernijen, huisgemaakt gebak, verfrissende sappen en uitstekende wijnen uit de regio. reblausexpress.at

18. Heizhaus Strasshof

Het terrein van het spoorwegmuseum Strasshof bij Wenen beslaat 8,5 hectare en herbergt een spoorwegmuseum. Naast de voertuigenhal, het eigenlijke “ketelhuis”, zijn er alle nevenvoorzieningen die nodig zijn voor de exploitatie van stoomlocomotieven. Al het materieel is in werkende staat en wordt op bedrijfsdagen gedemonstreerd. In het Heizhaus vind je meer dan 60 stoom-, diesel- en elektrische locomotieven, die ook op nostalgische tochten vanuit Wenen worden ingezet. https://eisenbahnmuseum-heizhaus.com/de/

Opper-Oostenrijk

19. Atterseebahn

Tijdens een ritje in de nostalgische boemeltrein van de Atterseebahn, opgericht in 1913, leer je interessante feiten over de geschiedenis van de spoorweg en de historische voertuigen. Na een fotostop in Walsberg ́ keert de trein terug naar Attersee. Daarna kunt je op vertoon van je treinkaartje desgewenst met korting een boottochtje maken op de Attersee. Alleen in de zomermaanden. stern-verkehr.at/atterseebahn

20. Steyrtalbahn

De Steyrtal Museumsbahn rijdt sinds 1985 met stoomlocomotief op het traject van Oostenrijks oudste smalspoorbaan. Toen de reguliere dienstregeling in 1982 werd stopgezet, kon een vereniging van spoorfanaten na lang onderhandelen het traject en de bijbehorende stationsgebouwen voor één Schilling overnemen van de Oostenrijkse spoorwegen. Het 17 kilometer lange ritje van Steyr naar het eindpunt in Grünburg/Steinbach duurt ongeveer een uur. De treinen hebben zowel een zomer- als winterdienstregeling. In de winter is de kerstmarkt in Steinbach een geliefd doel. Steyrtal-Museumsbahn: oegeg.at/schmalspur-steyrtalbahn

21. Nostalgietrein Ampflwang

In Ampflwang kun je het spoorweg- en mijnbouwmuseum een groot aantal stoom-, diesel- en elektrische locomotieven zien. Een aantal dagen per jaar kan het museum worden bereikt met nostalgische treinen op de eerste Oostenrijkse museumspoorlijn op normaalspoor, de 11 km lange kolenspoorlijn van Ampflwang naar Timelkam. De rit begint bij de halte “Timelkam Energie-AG” (5 minuten lopen van het ÖBB treinstation Timelkam)en eindigt pal voor het museum. lokpark.at

Tirol

22. Zillertalerbahn

De Zillertalbahn met nostalgische stoomtrein rijdt van begin juli tot begin oktober twee keer per week over een afstand van 32 km en via 35 bruggen van Jenbach naar Mayrhofen. Deels met meer dan 120 jaar oude wagons met houten bankjes. zillertalbahn.at

23. Achenseebahn

Al sinds 1889 vervoeren de stoomtreinen van de Achenseebahn passagiers van Jenbach in het Inntal over een tandradspoorweg naar de Achensee.  Wie in een van de (open) wagons op de houten bankjes plaatsneemt, reist dan ook als in keizers tijden. De nostalgische rit van het station in Jenbach naar het gehucht Seespitz bij Pertisau aan de Achensee is 6,76 kilometer lang en duurt circa vijftig minuten. De Achenseebahn is tussen eind april en eind oktober in bedrijf. achenseebahn.at

Vorarlberg

24. Walderbähnle

Van 1902 tot 1980 was Bregenzerwald met de Vorarlbergse hoofdstad Bregenz en het Bodenmeer verbonden door een spoorlijn met de voor Oostenrijk typische spoorwijdte van 760 mm. Een rotsval bij Kennelbach betekende het einde van de spoorwegdienst van de Bregenzerwaldbahn had gedurende zijn hele bestaan Vandaag herinnert de “Wälderbähnle” museumspoorweg aan de goede oude tijd op smalspoor. Met historische stoom- en diesellocomotieven wordt 5 kilometer van de voormalige lijn tussen de stations Bezau en Schwarzenberg bereden, van medio mei tot begin oktober. waelderbaehnle.at