Amphibious Splash Tour

Op land en water de belangrijkste bezienswaardigheden in en rondom Salzburg verkennen zonder overstappen: dat kan met de Amphibienbus die bezoekers in circa anderhalf uur langs onder andere Schloß Mirabell, het geboortehuis van Mozart en kasteel Leopoldskron voert en eindigt met een vaart over de Salzach. Franz-Josef-Kai 1a/Makartsteg. amphibious-splash-tours.at

DomQuartier

Stap in de voetstappen van de vorst-aartsbisschoppen van Salzburg tijdens de 1,3 kilometer lange rondgang door de verschillende musea en kerken in het DomQuartier, die begint en eindigt in de pronkkamers van de Alte Residenz en geniet van de unieke combinatie van imposante architectuur, circa tweeduizend kunstwerken én heerlijke panorama’s over de stad. Je hoeft niet alles in een keer te bekijken. Met het entreebiljet, geldig voor de pronkkamers in de Residenz, de Rezidensgalerie, het Dommuseum en het Museum St. Peter, kun je meerdere keren per dag in- en uitlopen. Reken voor een volledige rondgang (met audiogids) circa 1,5 à 2 uur. Residenzplatz 1 en Domplatz 1a, domquartier.at

Museum der Moderne

Het Museum der Moderne, direct aan de steile afgrond van de Mönchsberg, heeft een stralende witmarmeren façade en markant glazen trappenhuis. Je kunt hier tentoonstelling van eigentijdse kunst zien op het terras genieten van het spectaculaire uitzicht over Salzburg. Mönchsberg 32, museumdermoderne.at

Panorama Museum

Zoals Scheveningen z’n Panorama Mesdag heeft, zo heeft Salzburg het Panorama van  Johann Michael Sattler (1786-1847).  Het 26 meter brede cilindervormige schilderij (hiernaast een detail) biedt een nauwkeurig beeld van stad en omgeving rondom 1827. Gebouwen en burgers zijn bijna fotografisch  weergegeven. Dé geheimtip voor wie historisch Salzburg in alle rust wil verkennen. Residenzplatz 9, salzburgmuseum.at

Geboortehuis Mozart

Wolfgang Amadeus Mozart werd in 1756 geboren in het “Hagenauer Haus” aan de Getreidegasse 9 in Salzburg. Vandaag de dag is dit een van de meest bezochte musea in Oostenrijk. Originele documenten, brieven en memorabilia documenteren het leven van Mozart in Salzburg. Via tal van portretten, meestal tijdens zijn leven gemaakt, leer je het muzikale genie ‘face to face’ kennen. Een hoogtepunt voor Mozartfans: historische instrumenten zoals Mozarts kinderviool en klavichord. Het fenomeen Mozart wordt vanuit verschillende perspectieven belicht, onder andere door de jaarlijks wisselende expositie op de eerste verdieping. Getreidegasse 9, mozarteum.at

Speelgoedmuseum

Met kinderen naar Salzburg? Dan kun je niet om het speelgoedmuseum heen. Naast historisch speelgoed (zoals poppenhuizen) is er vooral veel waarmee kinderen zelf mogen spelen. Denk aan een grote tol, een treinbaan, een winkeltje, blokken en knikkers. Attractief is ook de houten glijbaan van de tweede naar de eerste verdieping. Rond de kerst is er altijd een tijdelijke expositie over alles wat kerst voor kinderen bijzonder maakt. Bürgerspitalgasse 2, spielzeugmuseum.at

Openluchtmuseum

In het Salzburger Freilichtmuseum, even buiten Salzburg, staan circa honderd historische gebouwen uit de regio, van boerderijen en brouwerij tot kroeg en school. Het 50 hectare grote openluchtmuseum kan al wandelend of met de museumtrein worden verkend. Extra leuk op dagen dat er demonstraties zijn van bijvoorbeeld oude ambachten of demonstraties van de manier van werken op een boerderij in vorige eeuwen. Hasenweg 263 in Großgmain, freilichtmuseum.com

Winkelen: Getreidegasse en Judengasse

Dé winkelstraat van Salzburg is de Getreidegasse: smal, langgerekt en druk, met statige huizen en tientallen rijk versierde metalen uithangborden. Het aanbod loopt uiteen van kleding tot boeken, van sieraden tot chocolade en likeur. Veel panden hebben fraaie binnenhoven en passages naar de Salzach. Op nummer 9 staat het geboortehuis van Wolfgang Amadé (zo staat het in zijn geboorteakte) Mozart. De Mozartkugel (de ronde chocoladebonbons gevuld met nougat en pistache-marsepein) werden rond 1900 geboren in de Schatz-konditorei op nummer 3. Ze worden hier nog steeds handgemaakt en verpakt in zilverpapier met de blauw-zilveren opdruk van Mozarts profiel. Bij de oude markt gaat de Getreindegasse over in de Judengasse, de oude joodse wijk van de stad met vroeger een synagoge op de plak waar nu hotel Altstadt Radosson staat.

Kasteel Hellbrunn

Schloß Hellbrunn is niet alleen omgeven door een openbaar toegankelijk park waarin je kunt wandelen of picknicken, een extra attractie vormen de Waterspelen: een 17e eeuws amusementspark met fonteinen, cascaden en beelden die op onverwachte momenten water spuiten. Ook is er een prachtig mechanisch marionettentheater dat de bewoners van een 16e eeuws stadje tot leven brengt. Aartsbisschop Markus Sittikus liet het slot inclusief pretpark tussen 1612 en 1619 bouwen om zichzelf en zijn gasten te vermaken. Wees gewaarschuwd als de gids vraagt wie er plaats wil nemen op één van de bankjes rondom de stenen eettafel. Op een teken van de bisschop kon een bediende vroeger een koude waterstraal door de gaten in de banken laten spuiten. Dat mechanisme is, net als alle attracties in het park, nog steeds volop te gebruiken. hellbrunn.at

Sebastiaankerkhof

Sebastiankerkhof

In de Linzer Gasse in ligt de ingang van het ommuurde Sebastiaanskerkhof, het enige Campo Santo buiten Italië. Een arcadengang (betaald door de notabelen van de stad) loopt langs alle muren. Daarin beelden, graftomben en gedenkplaten van en voor die adelijken, kooplieden en stadsbestuurders. Vorst-aartsbisschop Wolf Dietrich von Raitenau Iiet het kerkhof tussen 1595 en 1600 bouwen op de resten van een oud pestkerkhof uit de 15e eeuw. In het midden staat zijn mausoleum: de Gabrielskapel, van binnen fraai versierd met kleurrijke mozaïektegels. Elders ligt het graf van Mozarts echtgenote Constanze, haar tweede echtgenoot Georg Nikolaus von Nissen en haar tante Genovefa von Weber, moeder van de componist Carl Maria von Weber. Mozarts vader Leopold Iigt verderop in een familiegraf in de arcaden. Dat dit fraaie rustoord ondanks zijn centrale ligging niet is overlopen door toeristen, heeft te maken met het feit dat de strakke buitenmuren onopvallend zijn en de doorgang vanaf het kerkplein naar het kerkhof niet meteen in het oog springt.

Salzburger Glockenspiel

Het carillon van de klokkentoren op de Residenzplatz in Salzburg weerklonk het eerst in 1703 en nog steeds is het instrument drie keer per dag te horen. Daarbij kan inmiddels uit een repertoire van honderd composities worden geput. De historische betekenis hiervan dringt tot je door als je beseft dat elke bewoner en bezoeker van de binnenstad de klank al ruim driehonderd jaar kent. Dat geldt ook voor Mozart (van wie onder meer melodieën uit zijn opera’s Die Zauberflöte en Don Giovanni in het repertoire zitten) en Joseph Mohr: tekstdichter van ‘Stille Nacht’, de kerstklasieker die  uiteraard met Kerst boven de stad weerklinkt.

Ook al wordt het carillon sinds 1969 elektrisch aangedreven, het vernuftige handmatige mechanisme functioneert nog steeds en is in het kader van een rondleiding te bezichtigen. De klim omhoog via een houten trap loont ook vanwege het uitzichtplatform in de klokkenoren, waar je je in navolging van de vorst-bisschoppen even verheven tussen hemel en aarde kunt voelen. Mozartplatz 1, salzburgmuseum.at

Almkanal-rondleiding

Om Salzburg ook tijdens belegeringen van vers water te kunnen voorzien, lieten het Domkapittel en de abdij St. Peter  tussen 1137 en 1143 een vierhonderd meter lange mijngang door de Mönchsberg en de Festungsberg graven. Deze Stiftsarmstollen geldt als het oudste waterverzorgingssysteem van Europa. Het Almkanaal is tegenwoordig eigendom van de staat. Eens per jaar (in september) wordt het water omgeleid om de gangen te kunnen onderhouden en reinigen. In die periode zijn de Stiftsarmstollen tijdens rondleidingen te bezichtigen: een unieke kans om dit indrukwekkend staaltje ondergrondse waterbouwkunst te zien. Rondleidingen door het Almkanaal onder de stad zijn dit jaar tussen 7 en 26 september dagelijks mogelijk. Reserveren vanaf eind augustus. stiftsarm.jimdo.com

Museum Wasserspiegel

Meer over drinkwater in Salzburg kom je te weten in het Museum WasserSpiegel, gevestigd in in enkele niet meer gebruikte, aangepaste ruimtes van het drinkwaterreservoir op de Mönchsberg, dat met een capaciteit van 25.000 m³ een belangrijk onderdeel vormt van de watervoorziening van Salzburg. Op 500 vierkante meter geeft dit interactieve museum informatie over de geschiedenis en de geschiedenis en verwerking van drinkwater in de stad, met multimediale stations, een waterproeverij en honderden tentoonstellingsstukken. Het in 1998 opgerichte museum, dat wordt beheerd door Salzburg AG Tourismus, is in het weekend geopend voor bezoekers. De ingang (Mönchsberg 16b) is langs het voetpad tussen de vesting Hohensalzburg en het Museum der Moderne, tegenover het bord van de vogelshow. De temperatuur binnen is altijd 12 graden, dus neem een vest of trui mee.

Untersberg

Een ritje met de kabelbaan naar het bergstation van de Salzburger huisberg is een geliefd uitje. De steile klim naar de top van de spits toelopende berg en het uitzicht over Beieren en de Salzburger bergwereld is spectaculair. Boven zijn er meerdere wandelpaden en bergrestaurants. De berg speelt ook een rol in de musical The Sound of Music. De opnames aan het einde van de film, als de familie te voet over de bergen naar Zwitserland wandelt, zijn hier gemaakt (ook al ligt Zwitserland elders!). untersbergbahn.at