Edelweiß

Edelweiß is in Oostenrijk alomtegenwoordig. Waarom brengen we de Alpenbloem zo sterk in verband met juist dit land?

Leontopodium alpinum oftewel Edelweiß. De Alpenplant is klein (tot 20 cm), met bloemhoofdjes omgeven door sierlijke sterren van witviltige, behaarde bloemblaadjes. Dat mensen haar sterk met Oostenrijk in verband brengen, heeft veel te maken met de film The Sound of Music. Hierin verzet Georg von Trapp, de vader van het muzikale gezin, zich tegen de aansluiting van Oostenrijk bij Hitlers Derde Rijk. Tijdens een optreden voor een zaal vol Duitse militairen zingt hij het lied Edelweiss, met daarin onder meer de tekst ‘Bless my homeland forever’. Dat lied is een Hollywood-creatie en dus niet het Oostenrijkse volkslied, zoals menigeen sindsdien denkt. Het echte volkslied begint met de regels: ‘Land der Berge, Land am Strome, Land der Äcker, Land der Dome’. Dus land van bergen aan rivieren, land van akkers en kathedralen – inderdaad heel toepasselijk.

In Oostenrijk is wild groeiende Edelweiß al sinds 1886 een beschermde plant, nadat ze bijna was uitgestorven omdat bergbeklimmers haar graag plukten en als souvenir mee naar huis namen. Toch kom je Edelweiß nog veel in het wild tegen, als naam van hotels en pensions, als sieraad of als logo (van de Oostenrijkse Alpenvereniging bijvoorbeeld). Uiteraard is er een witbier dat Edelweiß heet, in 1886 op de markt gebracht door brouwerij Kaltenhausen bij Salzburg (inmiddels onderdeel van het Heinekenconcern). In 2005 bracht de Oostenrijkse post zelfs een gebreide postzegel uit met daarop een afbeelding van de Alpenbloem, die trouwens ook de Oostenrijkse euromunt van 2 cent siert. En ook het sterretje in het logo van Oostenrijk Magazine Online is een Edelweiß. Maar dat had u natuurlijk al gezien!