Zegenteken

Op de bovenste deurpost van veel huizen in Oostenrijk staat een mysterieuze formule met letters en cijfers. Wat staat daar eigenlijk geschreven?

Christus Mansionem Benedicat 2019

Het gaat hier om een zegenteken. De C, M en B staan voor Christus Mansionem Benedicat (Christus zegene dit huis). De cijfers vormen samen een jaartal. In 2019 waren dat bijvoorbeeld de 20 en 19, wat aangeeft dat bewoners en bezoekers van dit huis in het betreffende jaar op Gods zegen mogen rekenen. De drie kruizen (plustekens) symboliseren de goddelijke Drie-eenheid. Daarnaast worden de letters  in verband gebracht met  de drie wijzen uit het oosten: Caspar, Melchior en Balthasar.

Het zegenteken wordt met krijg geschreven door kinderen die in de kersttijd gekleed als de drie koningen zingend langs deuren gaan en daarvoor worden beloond: vroeger met een aalmoes, nu met een gelddonatie en soms ook snoep. Het gebruik dateert uit de middeleeuwen, komt ook in Limburg en België nog sporadisch voor maar is in Oostenrijk wijdverbreid én gekoppeld aan goede doelen. De Oostenrijkse driekoningenactie wordt van oudsher gecoördineerd door het Hilfswerk der Katholischen Jungschar en de giften komen ten goede aan tal van projecten in ontwikkelingslanden gericht op het versterken van zelfredzaamheid.

Aan dit zogeheten  Sternsingen nemen jaarlijks 85.000 kinderen deel, waarvan twee derde meisjes. Natuurlijk moet het voor hen een leuke en motiverende ervaring zijn. Zo worden ze door hun begeleiders met rollenspelen en proef-zingen op de optredens voorbereid. Ook de rap ‘Listen to the Kings’ – als aanvulling op de meer traditionele liederen – trekt het gebeuren naar deze tijd. Tegelijk leren ze zo spelenderwijs hoe hun inzet helpt bij het bestrijden van armoede en onrecht in de wereld.

Sinds 1954 hebben zo’n 4 miljoen Oostenrijkse kinderen en jongeren aan het Sternsingen meegedaan. Samen halen ze elk jaar miljoenen op. Vaak is het  hun eerste ervaring met vrijwilligerswerk en bij sommigen  blijft het toen geplante zaadje een leven lang bloeien. Ook dat is een zegen.  

Niet overal zijn Sternsinger kinderen. Lees hier over de Sternsinger in het Villgratental, erkend als UNESCO immaterieel cultureel erfgoed.